MEMORY AND WRITING IN IAKOVOS KAMBANELLIS' MA UTHA USEN
Authors
-
Alicia Morales-Ortiz
Universidad de Murcia
https://orcid.org/0000-0003-3480-3568
Abstract
The Greek playwright Iákovos Kambanellis published in 1965 the prose chronicle Mauthausen. The book recounts his experience in the Nazi concentration camp where he was imprisoned between 1943 and 1945. The work is the result of a long creative process that lasted from his liberation from the camp and his return to Greece until 1995, the date of the book’s second edition. This paper examines this writing process and its different phases, and analyses some related motifs from a comparative point of view: the role of memory, the condition of the survivor as a witness, the moral imperative to bear witness, and the question of truth and fiction. All of them are essential themes in Holocaust Literature.Keywords:
Iakovos Kambanelis, Mauthausen, Literature of concentration camps, Memory, Testimony, HolocaustReferences
Fuentes
Kambanelis, I. (1978). «Η πνευματική μου καταγωγή είναι το στρατόπεδο», Διαβάζω 12, pp. 22-34 (entrevista con el autor)
–––. (1990). Από σκηνής και από πλατείας, Atenas.
–––. (1995). Μαουτχαουζεν, Atenas.
–––. (2003). Η ιστορία των χρόνων μου, programa de la ERT. Disponible online en https://archive.ert.gr/8234/
–––. (2005). Entrevista de Evi Kyriakopoulou en el programa de ET1 Η ζωή είναι αλλού. Disponible online en https://www.youtube.com/watch?v=kP26K_ idR28
–––. (2005). Μονόγραμμα, programa de G. Sgourakis en la ERT. Disponible online en https://archive.ert.gr/7990/ (parte 1) y https://archive.ert.gr/7994/ (parte 2).
Bibliografía secundaria
Clog, R. (1998). Historia de Grecia, Madrid (Cambridge 1992).
Dimitrulia, T. (2007). «Ένα εξέχον έργο της παγκόσμιας στρατοπεδικής λογοτενίας: το Μαουτχάουζεν του Ιάκωβου Καμπανέλλη. Μια πρώτη προσέγγιση”, Νέα Παιδεία 124, pp. 66-77.
Hernández De Miguel, C. (2015). Los últimos españoles de Mauthausen, Barcelona.
Lacapra, D. (2009). Historia y memoria después de Auschwitz, Buenos Aires.
Levi, P. (2005). Trilogía de Auschwitz, Barcelona (Turín 1958, 1963, 1989).
Livanis, S. (2018). “Du récit concentrationnaire à la scène chez Iakovos Kambanelis: raconter et représenter Mauthausen”, Université de Lille, T. D. Disponible online https://tel.archives-ouvertes.fr/tel-01958563
Luque Amo, A. (2016). “El diario personal en la literatura concentracionaria: Testimonio y ficción”, Quaderns de Filologia. Estudis Literaris 21, pp. 119-134.
Macrí, G. (2014). “La ricezione di Primo Levi in Grecia” en R. Speelman et alii, Ricercare le radici: Primo Levi lettore. Lettori di Primo Levi. Utrecht.
Mazower, M. (2001). Inside Hitler’s Greece, Yale.
–––. (2006). Θεσσαλονίκη. Πόλη των φαντασμάτων, Atenas (Nueva York 2004).
Morales Ortiz, A. (2010). “Los territorios del helenismo y las tres culturas”, Diálogos. Las noches de las tres culturas, Murcia, pp. 115-124.
–––. (2021). “Las metamorfosis del héroe en Odiseo, vuelve a casa de Iakovos Kambanelis”, Minerva. Revista de Filología Clásica, 34, pp. 167-185.
Pefanis, G. P. (2000). Ιακωβος Καμπανελλης. Ανιχνεύσεις και προσεγγίσεις στο θεατρικό του έργο, Atenas.
–––. (2006). «Από την εμπειρία του στρατοπέδου στη θεατρική γραφή. Ο Κρυφός ήλιος του Ιάκωβου Καμπανέλλη. Πρώτη παρουσίαση», Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρίου προς τιμήν του Ιάκωβου Καμπανέλλη, Patras, pp. 189-224.
–––. (2011). «Ο γενέθλιος τόπος, το στρατόπεδο και η λειτουργία της μνήμης στην Καμπανέλλική σκηνή» (Conferencia pronunciada en el Instituto Goethe, disponible online en https://www.goethe.de/resources/files/pdf8/pk7211751.pdf
Puchner, W. (2006). «Απηχήσεις του Μαουτχάουζεν σε δραματικά έργα του Ιάκωβου Καμπανέλλη», Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρίου προς τιμήν του Ιάκωβου Καμπανέλλη, Patras, pp. 33-45.
–––. (2010). Τοπία ψυχής και μύθοι πολιτείας. Το θεατρικό σύμπαν του Ιάκωβου Καμπανέλλη, Atenas.
Rousset, D. (2018). El universo concentracionario, Barcelona (París 1965).
Sainis, A. Karatasu, K. (2014). «Το κείμενο ως μάρτυρας, δικαστής και ερμηνευτής. Η θεματική της συγχώρησης στη στρατοπεδική λογοτεχνία. Από την αντεκδίκηση στη συγχώρηση ως συντριβή. Μαουτχάουζεν (1965) του Ιάκωβου Καμπανέλλη και Λοιμός (1972) του Αντρέα Φραγκιά» en Στ. Ζουμπουλάκη (ed.), Η Συγχώρηση. Πρακτικά του Συνεδρίου Η έννοια της Συγχώρησης, Atenas, pp. 373-437.
Sánchez Zapatero, J. (2010). Escribir el horror. Literatura y campos de concentración, Barcelona.
–––. (2019). “La literatura concentracionaria: universalidad, representación y memoria”, Vegueta: Anuario de la Facultad de Geografía e Historia 19, pp. 431-455.
Semprún, J. (1995). La escritura o la vida, Barcelona.
Traverso, E. (2011). La historia desgarrada. Ensayo sobre Auschwitz y los intelectuales, Barcelona (París 1997).
Wingeate Pike, D. (2015). Españoles en el holocausto. Vida y muerte de los republicanos en Mauthausen, Barcelona (Londres 2000).
